Энэ долоо хоногийг санхүүгийн зуршлаа нэг тунгаан бодохоос эхэлж яагаад болохгүй гэж? Монголын ихэнх өрхүүдийн санхүүгийн зуршлыг ажиглахад нийтлэг нэг дүр зураг харагддаг. Цалин орж ирмэгц өр зээл, хүүхдийн сургууль, хүнсний зардалд зарцуулагдаж үлдэгдэл бараг байдаггүй. “Дараа нь хуримтлал хийе” гэж боддог ч дараагийн сар нь дахин л ижил нөхцөл давтагдана.

Гэвч хүний амьдралд зайлшгүй тулгарах нэг том хэрэгцээ бий. Энэ бол тэтгэврийн насны санхүүгийн баталгаа. Ажил хөдөлмөрөөс чөлөөлөгдөж тэтгэвэрт гарах үед тогтмол орлого багасдаг. Тэр үед өөрийгөө, гэр бүлээ тайван амьдруулах санхүүгийн эх үүсвэр байхгүй бол амьдралын чанар эрс доройтох эрсдэлтэй нүүр тулах хэрэгтэй болно.

Иймээс бид “Өнөөдрийн хэрэглээ – маргаашийн баталгаа” гэсэн зарчмыг мартаж болохгүй. Өнөөдөр хийсэн хуримтлал маргаашийн хэрэгцээг тань хангана.

Тэтгэврийн бодит байдал Монголд

Монгол Улсад дундаж тэтгэвэр дундаж цалингийн ойролцоогоор 40–50 хувьтай тэнцдэг. Энэ нь тэтгэвэр авагчдын ихэнх нь амьжиргааны түвшнээс доогуур орлогоор амьдардаг гэсэн үг юм.

Нийгмийн даатгалын тогтолцоо ганцаараа өндөр настны амьдралыг хангахгүй, харин нэмэлт хуримтлал зайлшгүй шаардлагатай гэдгийг олон улсын жишээ ч харуулдаг. Гэтэл Монголд 20–45 насныхны дөнгөж 15–20 хувь нь тэтгэврийн хуримтлалын талаар мэдлэгтэй, идэвхтэй хуримтлал үүсгэж эхэлсэн гэсэн судалгаа бий.

Энэ нь өрхийн санхүүгийн мэдлэг хангалтгүй, урт хугацааны хэрэгцээг үл тоомсорлодог соёл түгээмэл байгаагийн тод жишээ.

Хүний хэрэгцээ ба тэтгэврийн хуримтлал

Чилийн эдийн засагч Артур Манфред Макс-Нееф өөрийн онолд хүний амьдралын суурь 9 хэрэгцээг тодорхойлсон байдаг. Үүнд: амьжиргаа, аюулгүй байдал, ойр дотно байх, ойлгох танин мэдэх, оролцох, чөлөөт бодож сэтгэх, бүтээх, өөрийгөө илэрхийлэх хүлээн зөвшөөрүүлэх, эрх чөлөөтэй байх зэрэг хэрэгцээнүүд ордог.

Эдгээрээс аюулгүй байдлын хэрэгцээ нь хүний ирээдүйдээ итгэлтэй, тогтвортой амьдрах гол нөхцөл болдог. Харин хүн тэтгэвэрт гарч тогтмол орлого буурах үед аюулгүй байдлыг хангах хамгийн чухал хэрэгсэл нь тэтгэврийн хуримтлал юм.

Хүн идэр залуудаа хөдөлмөрлөж, тогтмол орлоготой байх хугацаандаа л хуримтлал үүсгэх боломжтой. Сар бүрийн орлогоосоо ердөө 10 хувийг хуримтлуулснаар 20–30 жилийн дараа томоохон хэмжээний сан бүрдүүлэх боломжтой бөгөөд энэ нь өндөр настайдаа санхүүгийн эрх чөлөөтэй, тайван амьдрах баталгаа болж чадна.

Тэтгэврийн хуримтлал бол зөвхөн мөнгөний асуудал бус, сэтгэлзүйн тайван амьдралын үндэс юм.

Хуримтлалын ач холбогдол

Хуримтлал үүсгэх нь зөвхөн ирээдүйд төдийгүй өнөөдөртөө ч томоохон үнэ цэн авчирдаг.

• Санхүүгийн сахилга бат бий болгодог. Орлогоо зөв удирдах, илүү зарлага гаргахгүй байх зуршил төлөвшдөг.

• Гэнэтийн хэрэгцээг шийдэх боломж олгодог. Өвчин, осол, яаралтай зардалд бэлэн мөнгө байхгүйгээс өр зээлд орохоос сэргийлнэ.

• Урт хугацаанд хамгаалалт болдог. Тэтгэврийн насанд орлогоо тогтвортой хадгалах баталгаа болж өгнө.

Жишээлбэл, сар бүрийн орлогоосоо ердөө 10 хувийг хуримтлуулбал 20–30 жилийн дараа томоохон хэмжээний сан бүрдүүлж чадна. Энэ нь өндөр настайдаа санхүүгийн эрх чөлөөтэй, тайван амьдрах боломжийг бий болгоно.

Тэтгэврийн хуримтлал үүсгэх нь зөвхөн ирээдүйн санхүүгийн тогтвортой байдлыг хангаад зогсохгүй өнөөдөртөө ч сахилга бат, төлөвлөлт авчирдаг. Хамгийн чухал нь хуримтлалын замыг аль болох эрт эхлүүлэх явдал юм.

Уншигч танд Нэйшнл лайф даатгалын Үндэсний тэтгэврийн хуримтлалыг санал болгож байна.